تحلیلگران حرفهای بازار سرمایه همیشه به دنبال دقیقترین ابزار برای شناسایی روند بازار و یا سیگنالهای خرید و فروش هستند. یکی از ابزارهای دقیق و قدرتمند شناسایی روند بازار، نظریه امواج الیوت نام دارد. این ابزار با کمک الگوهای تکرارشونده بازار و روانشناسی سرمایهگذاران، اقدام به پیشبینی میکند و یک الگو با قوانین منحصر به فرد را ارائه میدهد. در این مقاله به بررسی نظریه امواج الیوت در تحلیل تکنیکال، نحوه پیدایش آن، الگوی امواج الیوت و نحوه موج شماری میپردازیم و در انتها نیز پیشنهاداتی جهت شمارش امواج الیوت با کمک اندیکاتور و یا نرم افزار داده شده است.
امواج الیوت چیست؟
امواج الیوت در تحلیل تکنیکال یکی از ابزارهای پرکاربرد است که برای پیشبینی روند بازار و تجزیه و تحلیل چرخههای بازار مورد استفاده قرار میگیرد. بدین صورت که بر اساس روند تکرارشونده بازار و رفتار معاملهگران میتوان امواج را مشخص و حرکات بعدی را پیشبینی کرد. امواج الیوت را میتوان در کنار سایر ابزار تحلیل تکنیکال از جمله شاخصهای فنی جهت شناسایی فرصتهای خاص دانست.
البته این نکته را باید در نظر داشت که این الگوها هیچ قطعیت کاملی در مورد روند قیمت نمیتوانند داشته باشند و تنها ابزاری برای تحلیل بازار آینده هستند. در حقیقت، از امواج الیوت در کنار سایر ابزار تکنیکال میتوان جهت شناسایی فرصتهای خرید و فروش استفاده کرد.
تاریخچه نظریه امواج الیوت
رالف نلسون الیوت در دهه 1930 نظریه امواج الیوت را با هدف توصیف رفتار بازار ارائه کرد. وی معتقد بود که برخلاف تصور تحلیلگران، روند بازار بورس از الگوهای تکراری تبعیت میکند که این روند میتواند در پیشبینی روند بعدی کمک کند.
الیوت بعد از بازنشستگی، تمام وقت خود را به تحلیل بازار اختصاص داد. وی در 75 سالگی مطالعاتی را روی نمودارهای سالانه، ماهیانه، هفتگی، روزانه، ساعتی و 30 دقیقهای که خودش طراحی کرده بود، انجام داد. الیوت بر اساس این الگوهای امواج، قواعد خاص خود را جهت سرمایهگذاری، پیشبینی و شناسایی ارائه کرد. مقالات و دستاوردهای وی بعدها در کتابی به نام “الیوت ویو اینترنشنال” Elliott Wave International به چاپ رسید.
الگوی امواج الیوت در تحلیل تکنیکال
امواج الیوت در تحلیل تکنیکال به دو دسته کلی موجهای انگیزشی Impulsive یا امواج الیوت در روند صعودی و موجهای اصلاحی Corrective یا امواج الیوت در روند نزولی تقسیم میشوند. موجهای انگیزشی از پنج موج تشکیل شدهاند که در جهت روند بازار حرکت میکنند. دسته دوم، موجهای اصلاحی هستند که از 3 موج تشکیل شدهاند و در خلاف جهت روند بازار حرکت میکنند.
امواج 1 تا 5 امواج انگیزشی و امواج A، B، C اصلاحی هستند. اما توجه داشته باشید که پنج موج اول همیشه به سمت بالا و 3 موج اصلاحی به سمت پایین حرکت نمیکنند. این روند صعودی و نزولی بودن بازار است که جهت امواج را مشخص میکند. در ادامه به تفسیر هر یک از این امواج میپردازیم.
امواج انگیزشی
الگوی امواج الیوت در روند صعودی نشانهای از یک حرکت قوی در قیمت یک سهام است که در جهت روند بازار حرکت میکند. این امواج میتوانند اشارهای به حرکات صعودی در روند صعودی و حرکات نزولی در روند نزولی داشته باشند. نکته مهم در مورد این امواج این است که آنها به یک دوره زمانی محدود نمیشوند و یک موج میتواند چندین ساعت، چند دهه و حتی چند سال ادامه داشته باشد.
امواج انگیزشی از 5 موج فرعی تشکیل شدهاند. این امواج از 3 قانون تبعیت میکنند که شکلگیری آنها را مشخص میکند.
1. موج دوم نمیتواند کاملا موج یک را پوشش دهد.
2. موج سوم هرگز نمیتواند کوتاهتر از امواج یک، سه و پنج باشد.
3. موج چهارم هرگز نمیتواند فراتر از موج سوم پیش برود.
با کمک امواج الیوت در روند صعودی، یک معاملهگر میتواند در ابتدای روند یک سهم را بخرد و پس از پایان پنج موج، آن را بفروشد.
اشکال مختلف امواج انگیزشی به 3 صورت مشاهده میشوند:
- امواج گسترده
- امواج مثلث متقاطع
- امواج ناقص
امواج اصلاحی
امواج اصلاحی یا همان امواج الیوت در روند نزولی که گاهی به آن امواج مورب نیز گفته میشود از سه یا ترکیبی از سه موج تشکیل شده است که حرکت مخالف روند بازار را به بزرگترین درجه نشان میدهند. تعداد امواج اصلاحی بر اساس نوع اصلاحی که دارند، متغیر است. تنوع امواج الیوت در روند نزولی از امواج انگیزشی بیشتر است و به 4 شکل دیده میشود.
- زیگزاگ 5-3-3
- فلت 3-3-5
- مثلث افقی 3-3-3-3-3
- ترکیبی دوتایی و سه تایی
درجه امواج الیوت
امواج الیوت بر اساس قدرتی که دارند به 9 درجه از بزرگ به کوچک تقسیم میشوند.
- ابرچرخه بزرگ
- ابرچرخه
- چرخه
- اصلی یا اولیه
- متوسط
- کوچک
- ریز
- بسیار ریز
- کوچکتر از بسیار ریز
قوانین امواج الیوت
اطلاع از قوانین امواج الیوت در تحلیل تکنیکال، یکی از پایههای اصلی پیشبینی روند بازار است. اما این قوانین چه کمکی به ما میکنند؟ این قوانین ما را در یافتن محدوده امواج و روند بازار یاری میدهند. درواقع تمام افرادی که از این استراتژی برای تحلیل بازار استفاده میکنند، باید از این قوانین استفاده کنند تا همسو با یکدیگر عمل کنند.
در صورتی که یک الگو به تمام این قوانین پایبند باشد، به آن یک الگوی ایدهآل میگوییم که در آن محدوده میتوانیم خرید و فروش خود را با اطمینان بیشتری انجام دهیم. اما اگر هرکدام از این قوانین نقض شوند، الگو از حالت ایدهآل فاصله میگیرد و قدرت آن کاهش مییابد.
در ادامه به بررسی قوانین یک الگویایدهآل در امواج الیوت میپردازیم.
- در همه سیکلها موج انگیزشی ساختار 5 تایی و موج اصلاحی ساختار 3 تایی دارد.
- معمولا امواج 1، 3 و 5 طولانیتر هستند.
- در الگوی امواج انگیزشی، موج دوم اصلاح موج اول و موج چهارم اصلاح موج سوم است.
- اصلاح موج دوم و چهارم با یکدیگر تفاوت دارند. اصلاح موج دوم به صورت زیگزاگ و اصلاح موج چهارم به صورت مسطح و یا مثلث است.
- در الگوی امواج اصلاحی، موج B اصلاح موج A است.
- در بیشتر موارد، طول موج A و C یک اندازه هستند.
- در یک سیکلایدهآل، موج سوم بالاتر از موج اول قرار دارد و موج سوم 100 درصد موج دوم را پوشش داده است.
- معمولا موج پنجم بالاتر از موج سوم قرار میگیرد.
- در یک روندایدهآل، مهم نیست موج A کجا تمام میشود، اما نباید 100 درصد موج پنجم را پوشش دهد.
- در حرکت اصلاحی، موج B نمیتواند 100 درصد موج A را پوشش دهد، اما موج C و B با یکدیگر همپوشانی دارند.
آموزش موج شماری
شمارش امواج یک استراتژی معتبر جهت تشخیص نقاط خرید و فروش ارز یا سهام است. اما موج شماری فرایندی کاملا پیچیده است که به مهارت و تجربه کافی نیاز دارد. در این مقاله سعی شده تا شما را به زبان ساده با مفهوم و کارکرد موج شماری امواج الیوت در تحلیل تکنیکال آشنا کنیم.
اما موج شماری را از کجا شروع کنیم؟ برای شروع شما میتوانید کف مطلق را برای شمارش انتخاب کنید. کف مطلق پاییینترین نقطه در نمودار است که شمارش موج را برای شما آسانتر میکند. برای شناسایی کف مطلق میتوانید تایم فریم را به صورت هفتگی یا ماهانه انتخاب کنید تا یک نمای کلی از روند به شما نشان داده شود.
ابتدا سعی کنید موجی را برای شمارش انتخاب کنید که حداقل 3 کندل داشته باشد. برای مثال، در یک موج صعودی، حداقل 3 کندل صعودی باید وجود داشته باشد و در یک موج نزولی نیز حداقل 3 کندل نزولی باید دیده شود تا ما آن موج را قدرتمند برای شمارش درنظر بگیریم.
حال بر اساس قوانین حاکم بر امواج الیوت، یک به یک امواج را شناسایی کنید و بهترتیب برچسب wave 1، wave 2 و… بر روی هر کدام بزنید. سعی کنید موجها را ساده ببینید و خودتان را درگیر ریز موجها نکنید. هر موج باید شامل 5 موج انگیزشی و سه موج اصلاحی باشد. به این ترتیب شما میتوانید موجها را شمارش کنید و یک الگوی تکرار شونده را برای تحلیل آینده بازار شناسایی کنید.
استفاده از اندیکاتور در شمارش امواج الیوت
از آنجایی که شمارش امواج الیوت یک علم پیچیده است، تحلیلگران از ابزارهای دیگر برای شناسایی الگو و موجشماری استفاده میکنند تا بتوانند به یک تحلیل بی عیب و نقص دست یابند. در این مقاله به بررسی نسبتهای فیبوناچی و اندیکاتور مکدی در موج شماری امواج الیوت میپردازیم.
گروه مالی اینوستپ با مدیریت آقای لطیف آهی برای شناخت بهتر امواج الیوت، مجموعهای از اسلایدهای تحلیلی از انواع موج شماری امواج الیوت را توسط متخصصین مجموعه اینوستپ، گردآوری کرده و تحت عنوان مثال های الیوت در اختیار شما قرار داده است تا ذهنی باز و دیدی قدرتمند برای شناسایی عملکرد بازار داشته باشید.
نسبتهای فیبوناچی در امواج الیوت
فیبوناچی یک اندیکاتور تحلیل تکنیکال است که بر پایه ریاضی، یک سری نسبتهایی را برای شناسایی روند و سیگنالدهی ارائه میدهد. این نسبتها در امواج الیوت به شرح زیر میباشند.
- موج اول معمولا بین 38.2 تا 61.8 درصد، موج اصلاحی پیش از خود را پوشش میدهد.
- موج دوم معمولا بین 38.2 تا 78.6 درصد، موج اول را اصلاح میکند.
- معمولا موج سوم 1.618، 2.62 و یا 4.25 برابر طول موج اول است.
- موج چهارم معمولا بین 23.6، 38.2 و یا 50 درصد موج سوم را پوشش میدهد.
- اگر موج سوم بزرگتر یا مساوی با 1.618 باشد، موج پنجم یا برابر با موج اول است و یا 1.618 یا 2.618 برابر موج اول است.
- زمانی که موج سوم کوچکتر از 1.618 باشد، موج پنجم یا برابر طول موج اول تا سوم است و یا 0.618 برابر آن است.
- در حرکات اصلاحی، موج B معمولا بین 38.2 تا 78.6 درصد موج A را اصلاح میکند.
- موج C معمولا برابر موج A میباشد. اما اگر طول موج اصلاحی C از موج A فراتر رود، طول موج آن به احتمال زیاد 1.38 یا 1.618 برابر طول موج اصلاحی A خواهد بود.
اندیکاتور مکدی در امواج الیوت
بسیاری از تحلیلگران از مکدی برای شناسایی سیگنالهای خرید و فروش استفاده میکنند، اما اگر این اندیکاتور با امواج الیوت ترکیب شوند، میتوانند سیگنالهای قدرتمندتری را ارائه دهند. در ادامه به بررسی این روش میپردازیم.
- از اندیکاتور مکدی میتوان برای شناسایی پایان موج سوم که یکی از قدرتمندترین موجهای پیشرو امواج الیوت است، استفاده کرد. به این صورت که سقف موج سوم با نقطه اوج مکدی هماهنگ است و تحلیلگر میتواند در نقطه پایان موج سوم تصمیماتی برای خرید و فروش اتخاذ کند.
- یکی دیگر از کاربردهای مکدی، تشخیص پایان امواج اصلاحی الیوت است. به این صورت که یک حرکت همگرایی در خطوط مکدی و امواج الیوت در پایان حرکت اصلاحی مشاهده میشود. این پایان روند اصلاحی، نوید رشد قیمت در آینده را میدهد.شمارش امواج الیوت در تحلیل تکنیکال امری بسیار پیچیده است که به تبحر و تجربه زیادی نیاز دارد. به همین منظور در اینجا به معرفی چند نرم افزار شمارش امواج الیوت میپردازیم تا افراد مبتدی نیز بتوانند تحلیل دقیقی از روند بازار با کمک نظریه الیوت داشته باشند.
سیکل امواج الیوت نزولی نرم افزارهای موج شمار امواج الیوت
شمارش امواج الیوت در تحلیل تکنیکال امری بسیار پیچیده است که به تبحر و تجربه زیادی نیاز دارد. به همین منظور در اینجا به معرفی چند نرم افزار شمارش امواج الیوت میپردازیم تا افراد مبتدی نیز بتوانند تحلیل دقیقی از روند بازار با کمک نظریه الیوت داشته باشند.
نرم افزار ال ویو Elwave
نرم افزار ال ویو از جمله نرم افزارهای تحلیلگر اتوماتیک است که توسط شرکت Prognosis به بازار عرضه شده است. این نرم افزار بر اساس قوانین امواج الیوت موج شماری را انجام میدهد و میتواند در عرض چند دقیقه 5000 موج را شناسایی و دستهبندی کند.
نرم افزار موتیو ویو Motive Wave
نرم افزار موتیو ویو یکی دیگر از ابزارهای شمارش امواج الیوت است که به دو صورت دستی و اتوماتیک این کار را انجام میدهد. اما به دلیل اینکه استفاده از امکانات این نرم افزار هزینه بالایی دارد، عمده کاربران آن بانکها، کارگزاریها و شرکتهای هستند.
نرم افزار ادونس گت Advanced Get
نرم افزار ادونس گت نیز از جمله نرم افزارهای شمارش امواج الیوت در تحلیل تکنیکال است. از ویژگیهای این نرم افزار میتوان به شمارهگذاری امواج به صورت خودکار از عدد 1 تا 5 اشاره کرد. هزینه اشتراک این نرم افزار چند هزار دلار در سال است و یکی از گرانترین نرم افزارهای تحلیل تکنیکال شناخته میشود.
امواج الیوت در بازار صعودی و نزولی جمع بندی
امواج الیوت در تحلیل تکنیکال یکی از بهترین ابزارهای شناسایی روند بازار است. این نظریه اولین بار توسط رالف نلسون الیوت به منظور پیشبینی حرکات بازار در آینده مطرح شد. بر اساس این نظریه، نوسانهای بازار به دو مولفه روانشناسی جمعی سرمایهگذاران و الگوهای تکراری فراکتال بستگی دارند. تحلیلگران با استفاده از این ابزار و اندیکاتورها میتوانند یک الگوی قوی را شناسایی و بر اساس آن خرید و فروش کنند. در این مقاله در خصوص امواج الیوت، انواع آن و قوانین استفاده از آن پرداختیم.
آقای لطیف آهی مدیر و مدرس گروه مالی اینوستپ از امواج الیوت برای تحلیل بازار در سیستمهای معاملاتی خود استفاده میکند و این امواج برا ی شناخت روند بازار بسیار کاربرد دارد. شما از امواج الیوت در انواع سبکهای معاملاتی در فارکس نیز میتوانید استفاده کنید.
در اننتها امیدوارم این مطلب براتون مفید واقع شده باشد و اطلاعات جامع و کاملی از امواج الیوت به دست آورده باشید. مجموعه مالی اینوستپ مقالات بسیاری در خصوص آموزش بازارهای مالی و تحلیل تکنیکال از جمله معامله با الگو هارمونیک را ارائه کرده است که اطلاعات خوبی را در اختیار شما قرار میدهد.