روش‌های کنترل استرس در معاملات
کنترل استرس در معاملات، از جمله مهمترین مفاهیمی است که هر تحلیل‌گر قبل از ورود به بازار سرمایه باید آن را آموزش ببیند. در واقع یکی از سرفصل‌های مهم مفاهیم کسب سود و سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی، کنترل استرس ناشی از انجام معاملات است که در صورت عدم کنترل آن، باعث ایجاد شرایط نامناسب و خطرناکی برای تریدر می‌شود. وضعیت روحی یا کنترل هیجانات، از جمله چنین مواردی است که ممکن است تریدر را به سمت و سوی از دست دادن سرمایه خود سوق دهد. عوامل زیادی وجود دارد که باعث می‌شود این هیجانات و استرس کنترل شوند و آسیبی به تریدر وارد نکنند.
در این مطلب، می‌خواهیم این موضوع مهم را بررسی کنیم که چگونه کنترل استرس در معاملات باعث می‌شود سرمایه‌گذار به سمت کسب سود و بازدهی موثر و مناسب حرکت کند؟ چگونه می‌توانیم در معاملات خود، بر استرس غلبه کنیم و موفقیت را بدست بیاوریم؟ استرس ناشی از معاملات از چه عواملی نشأت می‌گیرد؟ اگر علاقه‌مند به دریافت اطلاعات در این زمینه هستید و می‌خواهید به پرسش‌های فوق، پاسخی دهید، توصیه می‌کنیم تا پایان این مطلب همراه ما باشید تا به اطلاعات مفیدی در این زمینه دسته پیدا کنید. در پایان این مطلب، شما خواهید آموخت که چگونه با استرس خود مقابله کنید و در معاملات، یک فرآیند موثر و مفید را طی کنید.
بررسی رفتار سرمایه‌گذاران
بررسی رفتار سرمایه‌گذاران، از جمله عواملی است که باعث می‌شود کنترل استرس در معاملات شکل بگیرد. به عبارتی اگر از اکثر سرمایه‌گذاران این سوال کلیدی پرسیده شود که علت این کار توسط آن‌ها چیست، اغلب آن‌ها به یک پاسخ مشابه اشاره می‌کنند. آن‌ها خواهان کسب سود در بازارهای سرمایه می‌باشند و به همین علت وارد چنین فعالیتی شده‌اند. البته که این موضوع به همین سادگی‌ها نیست و در دل این پاسخ ساده، عواملی وجود دارد که بر پیچیدگی این پاسخ می‌افزاید.
این موضوع معمولا روی فرآیند سرمایه‌گذاری توسط اشخاص تاثیر بسزایی می‌گذارد و بسیاری از این افراد در ظاهر اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند اما در باطن به دنبال رفع نیازهای خود هستند و این موضوع ناخودآگاه روی ایجاد خطاهایی که بر روی سرمایه‌گذاری موثرند، اعمال می‌شود. این موضوع نوعی خطای مالی را در پی دارد و باعث می‌شود رفتار سرمایه‌گذاران در جهت کسب بازدهی شکل بگیرد.
مثالی از خطاهای رایج در سرمایه‌گذاری
به عنوان مثال، یکی از خطاهای رایج در سرمایه‌گذاری، این است افراد نمی‌خواهند قبول کنند یک موقعیت معامله‌گری را به اشتباه انجام دادند. بنابراین این موقعیت در حالت ریزشی قرار می‌گیرد و با کاهش قیمت مواجه می‌شود. در چنین حالتی، سرمایه‌گذار قصد باور چنین موضوعی را ندارد و مداوم قیمت دارایی را بررسی می‌کند تا متوجه افزایش آن شود. او در قیمت‌های پایین‌تر اقدام به فروش دارایی خود نمی‌کند و منتظر می‌ماند تا قیمت پس از کاهش، وارد جریان افزایش و کسب بازدهی شود. در چنین حالتی احتمالا کار به جایی می‌رسد که قیمت به شدت افت کرده و سرمایه‌گذار پشیمان از عدم فروش دارایی خود بوده و حال با ضرری هنگفت، تصمیم به خروج از موقعیت معامله می‌گیرد.
مهم نیست که مشکلمان در معامله به کدام بخش محدود می‌شود. مشکل این است که باید تمایلات و احساسات خود را در معامله در نظر بگیریم و با شناسایی آن‌ها، اقدام به انجام معامله کنیم. این موضوع باعث می‌شود درک بهتری از ماهیت معامله داشته باشیم و بتوانیم با تصمیمات بهتر، به هدفی که در انتها داریم، برسیم. یکی از موضوعات بسیار مهمی که باعث می‌شود سهامداران و سرمایه‌گذاران نتوانند احساسات خود را در معاملات کنترل کنند، وابستگی بیش از اندازه است. در ادامه بیشتر راجع به این موضوع خواهیم دانست.
بررسی وابستگی به یک دارایی و ایجاد ضرر
یکی از موضوعاتی که در احساسات و کنترل استرس نقش پررنگی در معاملات دارد، وابستگی به یک دارایی است. این موضوع در تمام بازارهای مالی علی‌الخصوص بازار بورس ایران خود را نشان می‌دهد. سرمایه‌گذاران در این موضوع، به یک دارایی مالی بسیار وابسته هستند و تمایلی برای فروش آن حتی در افت‌های سنگین را نیز ندارند. بررسی ارزش نگهداری یک دارایی و روند آتی آن باعث می‌شود یک راهنمای کلی از حرکت این دارایی را دریافت کنید و با چشمانی باز، اقدام به انجام معامله کنید. در واقع برای نگهداری هر دارایی، نیاز است سهامدار یک دلیل قانع‌کننده بیاورد و هدفی را که مد نظر دارد در این دارایی خلاصه شود. در واقع در این مرحله از احساسات، اصول سرمایه‌گذاری وارد جریان می‌شود و باعث می‌شود فعالیت‌های سرمایه‌گذار دارای سمت و سو شود.
چگونه می‌توانیم استرس ناشی از انجام معاملات را شناسایی کنیم؟
ترس یک موضوع بسیار مهم در معاملات است و در صورتی که یک تریدر بخواهد با ترس یک معامله را انجام دهد، اثر منفی به شدت زیادی روی برآیند کار قابل مشاهده است. در واقع ترس باعث می‌شود دست و پای تریدر بسته شود و موقعیت‌های مناسبی برای ورود یا خروج از معامله را مشاهده نکند. برای اینکه بتوانیم از این مرحله به سلامت عبور کنیم، نیاز است برخی از موضوعات را بررسی کنیم و روش‌هایی که برای شناسایی استرس در معاملات است را باهم بررسی کنیم. در ادامه به 3 موضوع کلیدی در این زمینه اشاره شده است.
1) عدم انکار استرس
نخستین موضوعی که در شناسایی استرس ناشی از معامله دخیل است، عدم انکار همین استرس می‌باشد. در واقع نخستین قدم برای شناسایی این استرس، این است که تایید کنیم چنین موضوعی وجود دارد و باید در معاملات به دقت مواظب چنین احساسی باشیم و بتوانیم به شکل مناسبی با آن رو به رو شویم. در واقع پذیرش استرس یک امر بسیار عادی می‌باشد و نباید آن را به شکل ترسناکی بدل کنیم. تصمیم‌های فوری، باعث می‌شود استرس بیش از اندازه به یک شخص تزریق شود. بنابراین نباید اقدام به انجام کارهایی کنیم که باعث تقویت استرس شود.
2) تاثیر اتفاقات گذشته در تصمیم‌های آینده
دومین موضوع که در شناسایی استرس ناشی از معامله دخیل است، بازگشت به عقب است. اگر در گذشته استرس باعث شده است در انجام معاملات خود ناموفق شوید، این موضوع باعث می‌شود در تصمیم گیری‌های آینده نیز دچار لغزش شوید. در واقع هنگامی که یک تریدر غرق در احساسات شدید است، به سختی می‌تواند ذهن خود را خالی کند و وارد یک معامله با تمرکز بالا شود. از این رو بسیار مهم است که در چنین موقعیتی، اقدام به کشیدن یک نفس عمیق کنید و کمی از نمودار و چارت فاصله بگیرید.
این موضوع باعث می‌شود افکار شما دارای یک نظم مخصوص و منظم شود و احساساتی که بر روی معامله شما تاثیر منفی می‌گذارند، شناسایی و از دایره تفکرات شما خارج شوند. معمولا در چنین حالاتی، عنوان می‌شود به کارهایی که علاقه دارید و باعث آرامش شما می‌شوید، روی بیاورید. به عنوان مثال شنیدن یک قطعه موسیقی آرامش بخش، انجام پیاده‌روی یا مدیتیشن و خواب، باعث می‌شود شخص سرمایه‌گذار تمرکز کافی برای انجام معامله را بدست بیاورد.
3) مقابله با علت استرس
مورد سوم جهت شناسایی استرس ناشی از معاملات، این است که منشأ این استرس را پیدا کنید و با آن مقابله نمایید. در این حالت، شما بررسی می‌کنید که چه عواملی باعث شده است اینگونه استرس و اضطراب داشته باشید و چگونه می‌توانید آن را متوقف کنید. به عنوان مثال آیا شرایط روحی شما باعث شده که ذهنی پر از تشویش داشته باشید؟ آیا روابط عاطفی شما و موضوعاتی که در آن وجود دارد باعث شده است کمی دچار دغدغه‌های ذهنی شوید و تمرکز کافی برای انجام معاملات را ندارید؟
بدین صورت سرمایه‌گذار باید به دنبال منشأ و علت استرس و اضطراب خود برود و عوامل آن را به دقت شناسایی کند. البته گاهی اوقات استرس خوب است؛ زیرا باعث می‌شود تمام شرایط به دقت سنجیده شود و بهترین تصمیم اخذ شود. به عنوان مثال استرس باعث می‌شود به خوبی تمام خطرات ناشی از انجام یک معامله را شناسایی کنید و با چشمانی باز اقدام به انجام معامله کنید. بنابراین می‌توانیم استرس را تا حد زیادی کنترل کنیم و از آن در موقعیتی مناسب، بهره ببریم. استرس مثبت، باعث می‌شود شخص علاوه بر اعمال یک استراتژی مناسب و کارآمد، بازدهی مثبتی نیز در بازار کسب کند و سودآوری مستمر حاصل شود.
راهکارهای مفید جهت کاهش استرس ناشی از انجام معاملات
همانطور که تاکنون متوجه شده‌اید، کنترل استرس در معاملات باعث می‌شود هدف قابل دسترس‌تر از گذشته شود. در واقع برای کامیابی و رسیدن به موفقیت در معاملات، نیاز است علاوه بر کنترل احساسات، بتوانیم استرس موجود در معامله را نیز مهار کنیم. در این بخش، می‌خواهیم 5 روش مناسب برای کاهش استرس و انجام یک معامله مفید را به شما مخاطبین گرامی آموزش دهیم. با ما همراه باشید.
1) مدیریت سرمایه معاملات
یکی از مهمترین روش‌هایی که می‌توانید به وسیله آن استرس و احساسات خود را از معامله دور کنید، این است که در سرمایه‌گذاری خود، تشکیل سبد دهید. این موضوع بدین معنی می‌باشد که پرتفوی خود را به شکل مناسب و اصولی تشکیل دهید تا در صورت افت یکی از دارایی های موجود، خیالتان از دارایی دیگر راحت باشد و با افت یکی از دارایی‌ها، تمام سبد سرمایه‌گذاری شما دچار افت و زیان نشود.
به عنوان مثال می‌توانید این متنوع سازی را در اشکال مختلف پیش ببرید. فاصله جغرافیایی، نوع سرمایه‌گذاری، نوع دارایی مالی، نوع بازاری که دارایی در آن مبادله می‌شود و… از جمله روش‌هایی است که به متنوع‌سازی پرتفوی، کمک‌های زیادی می‌کند. این موضوع باعث می‌شود هیجان و احساسات در معاملات به شکل درستی کنترل شود و آسیب و گزندی به سرمایه‌گذار و دارایی او وارد نشود.
مطالعه مقاله مدیریت ریسک سرمایه در بازارهای مالی می‌تواند راهنمای خوبی برای کنترل استرس در معاملاتتان باشد.
2) داشتن استراتژی مدون
معاملات در صورتی که دارای یک استراتژی مدون و مناسب باشند و این استراتژی روی نظم خاصی انجام و اعمال شود، می‌توانیم یقین پیدا کنیم که استرس در آن وارد نمی‌شود. به عبارتی نوشتن اهداف خود از سرمایه‌گذاری، مقدار زمانی که برای انجام این سرمایه‌گذاری نیاز است، هدف از تشکیل پرتفوی و استراتژی های اخذ شده، باعث می‌شود طرح کامل یک سرمایه‌گذاری به نمایش گذاشته شود. نوشتن طرحی از سرمایه‌گذاری و اهداف خود باعث می‌شود به خوبی بتوانیم در زمان مناسبی از معامله خارج یا در زمان مناسبی وارد یک موقعیت دیگر شویم.
در هنگام کسب سود طمع و در هنگام تحمیل ضرر، دودلی باعث می‌شود نتوانیم تصمیم مناسبی را اخذ کنیم. در این راستا، توصیه می‌شود حتما در هنگام نوشتن استراتژی‌های معامله، حد سود و حد ضرر نیز قید شود تا از بروز هرگونه استرس و احساسات در معامله جلوگیری شود و روند رو به رشد، همچنان حفظ شود.
3) سرمایه‌گذاری با پول اضافه
یکی دیگر از عواملی که به شدت استرس ناشی از معاملات را افزایش می‌دهد و باعث می‌شود سرمایه‌گذار، قدرت کنترل استرس در معاملات را از دست بدهد، سرمایه‌گذاری با پول ناشی از قرض است. افراد حرفه‌ای در بازار معاملات، می‌دانند که نباید با پولی که مالکیت آن با خودشان نیست، معامله‌ای انجام دهند. برعکس این دسته از افراد حرفه‌ای، افراد مبتدی در بازار حضور دارند که دست به انجام چنین کاری می‌زنند. این موضوع هنگامی تشدید پیدا می‌کند که سود ناشی از انجام معامله آن‌ها را وسوسه کند. این موضوع باعث می‌شود احساسات به شدت داخل معامله وارد شود و استرس شدیدی به شخص وارد شود. در این صورت و در پی تحمیل ضرر، سرمایه‌گذار دارای اضطراب و استرس شدیدی می‌شود و این موضوع ممکن است علاوه بر از دست دادن سرمایه، باعث ایجاد روحیه‌ای نامناسب و بیماری‌های روحی و جسمی در شخص سرمایه‌گذار شود.
4) انجام معامله با سرمایه‌ی کم
یکی از موضوعاتی که باعث می‌شود استرس به شکل مطلوبی در معاملات کنترل شود، انجام معامله با سرمایه‌ای کم می‌باشد. در واقع هر چقدر سرمایه شخص بیشتر باشد، کسب سود و زیان نیز برای او در اعداد و ارقام بیشتری ظاهر می‌شود. از این رو توصیه می‌کنیم افراد تازه کار که با بازارهای مالی تازه‌ای وارد می‌شوند، ابتدا با مبالغ کمتری در این بازارها حضور داشته باشند. در واقع این موضوع از جنبه‌های مختلفی موثر و مفید می‌باشد.
در نخستین حالت، این موضوع تثبیت می‌شود که سرمایه‌گذاری با مبلغ کم باعث می‌شود ابتدا شخص با بازار مورد معامله بیشتر آشنا شود. همچنین در حالت دوم، سرمایه‌گذار محیط معامله‌گری را می‌سنجد و به خوبی با شرایط بازار آشنا می‌شود. در گام سوم نیز می‌تواند روی احساسات و استرس خود کار کند و آن را تا حد زیادی کاهش دهد.
5) پذیرش فرصت‌های از دست رفته
آخرین موضوعی که می‌توانیم از آن در جهت کاهش استرس ناشی از معاملات استفاده کنیم، پذیرش فرصت‌هایی می‌باشد که در معاملات از دست رفته‌اند. شتاب‌زدگی، باعث می‌شود بسیاری از موقعیت‌های مناسب از دست بروند و این موضوع روی برآیند معاملات تریدر، تاثیر خود را می‌گذارد.
به عنوان مثال ممکن است در گذشته تصمیم به خرید یک دارایی داشتید اما شرایط مهیا نشد و نتوانستید این دارایی را خریداری کنید. حال پس از گذشت مدتی، مشاهده می‌کنید که این دارایی رشد مناسبی را داشته است. احتمالا در چنین زمانی، آرزو می‌کردید که زمان به عقب برگردد و بتوانید دارایی مورد نظر را خریداری نمایید. یک موضوع مهم در این زمینه وجود دارد و آن این است که در بازارهای مالی، موقعیت های فراوانی نصیب سرمایه‌گذار و تریدر می‌شود. بنابراین لازم نیست حسرت گذشته را بخورید. باید رویکردتان به آینده باشد و بتوانید استرس ناشی از معاملات را پوشش دهید.
مجموعه اینوستپ دوره رایگان روانشناسی معامله را نیز برای راهنمایی هرچه بهتر شما منتشر کرده که مطالعه این مطلب می‌تواند شما را در این زمینه یاری کند.
جمع بندی نهایی
همانطور که مشاهده کردید در این مقاله به بررسی کنترل استرس در معاملات پرداختیم و در این زمینه، اطلاعات کامل و مفیدی را به شما مخاطبین گرامی، ارائه کردیم. بحث روانشناسی معاملات بسیار حائز اهمیت است و هر شخصی که می‌خواهد وارد بازارهای مالی شود، ابتدا باید این موارد را به صورت کامل مطالعه نماید و به شناختی کامل در این زمینه دست پیدا کند. کنترل استرس در معاملات، نمونه‌ای از موضوعاتی است که در زیرمجموعه روانشناسی معاملات بوده و افراد باید به دقت و قبل از ورود به چنین مجموعه‌هایی، اقدام به تقویت این بخش در خود کنند.
گروه مالی اینوستپ در مسیر یادگیری ترید، آموزش روانشناسی معاملاتی را در دوره هوش معامله‌گری در اختیار شما عزیزان قرار داده است و شما با آموزش‌های خاص این دوره می‌توانید لایف استایل معامله‌گری ایده‌آل داشته باشید.
