نظریه لبخند دلار چیست؟
نظریه لبخند دلار چیست؟ آیا با این نظریه آشناییی دارید؟ شاید تاکنون این موضوع برایتان قابل بحث بوده باشد که چرا هم در زمانی که اقتصاد دچار افت است و رونق اقتصادی در آمریکا و کل جهان وجود ندارد، دلار آمریکا تقویت می‌شود؟ همین‌طور این موضوع برای حالت عکس نیز پاسخی یکسان دارد و در هنگام تقویت اقتصاد جهانی و رونق اقتصادی نیز شاهد تقویت دلار آمریکا می‌باشیم. به طور کلی این قانون در جهان وجود دارد که اگر اقتصاد و چشم‌انداز داخلی یک کشور دچار افت شود، باید انتظار کاهش ارزش ارز موجود در آن کشور باشیم. این موضوع برای کشور آمریکا و ارز دلار آن به دلیل نقش منحصر به فردی که دارد، کمی متفاوت است. در واقع این موضوع برای دلار آمریکا صدق نمی‌کند و غالب کشورهای جهان از این ارز به عنوان یکی از پشتوانه‌های خود استفاده می‌کنند.
این موضوع از این دیدگاه قابل بررسی می‌باشد که به طور کلی دو نوع دلار آمریکا داریم. نخست دلاری می‌باشد که درون کشور آمریکا وجود داشته و در حال داد و ستد می‌باشد. این دلار یا ارز نیز مانند سایر ارزهای موجود در کشورهای مختلف به اقتصاد این کشور مربوط می‌شود و می‌تواند بازدهی و چشم‌اندازی همسو با اقتصاد آن ارائه کند. دسته‌ی دوم، نوعی دیگر از دلار آمریکا می‌باشد که نام بین‌المللی دارد و از آن به عنوان ارز رایج قابل مبادله در معاملات جهانی یاد می‌شود. همچنین از این نوع ارز نیز برای خرید اوراق قرضه دولتی آمریکا هم استفاده می‌شود. بنابراین می‌توان از نقطه نظرات متفاوت و گوناگونی به دلار آمریکا نگاه کرد. هنگامی که بازارهای اقتصادی در رونق اقتصادی حضور دارند، دلار آمریکا به شدت تقویت می‌شود و همین موضوع نقش غیرقابل انکار آن را روایت می‌کند.
این موضوعات، پیش درآمد این موضوع است که نظریه‌ای به نام نظریه لبخند دلار را عنوان کنیم. در این مطلب می‌خواهیم بررسی کنیم که این نظریه به چه شکلی مطرح می‌شود و معنای آن چیست. اگر علاقه‌مند به دریافت اطلاعات در این زمینه می‌باشید یا می‌خواهید اطلاعات بیشتری درباره این نظریه بدانید، توصیه می‌کنیم با ما تا پایان این مطلب همراه باشید تا به اطلاعات سودمند و مفیدی در این رابطه، دست پیدا کنید.
نظریه لبخند دلار چگونه مطرح شد؟
شاید برایتان سوال باشد که این نظریه چگونه و توسط چه شخصی مطرح شد؟ در گذشته، شخصی باذکاوت و باهوش به نام استفن جی وجود داشت که اقتصاددان و مدیر صندوق بین‌المللی پول مورگان استنلی بود. او که به عنوان مشاور نیز در شرکت Eurizon SL_J Capital حضور داشت، نظریه‌ای تحت عنوان لبخند دلار را مطرح کرد. این نظریه دارای سه سناریو بود. در ادامه این سناریوها را باهم بررسی می‌کنیم.
سناریو اول؛ تقویت دلار به دلیل ماهیت ریسک‌گریزی
در سناریو نخست، اینطور عنوان شد که دلار به دلیل ریسک‌گریزی که در ماهیت خود دارد، تقویت می‌شود. در واقع استفن جی اینطور عنوان کرد که وحشت موجود، باعث ایجاد لبخند دلار شده است. به اعتقاد او، دلار آمریکا دارای ماهیت ریسک‌گریز است و سرمایه‌گذارانی که علاقه‌مند به عدم ریسک و سرمایه‌گذاری مطمئن هستند، از ارزهایی نظیر دلار آمریکا و ین ژاپن استفاده کنند. در واقع به دلیل وضعیت نامعلوم اقتصادهای جهانی، اغلب سرمایه‌گذاران به دنبال شرایطی می‌باشند که سرمایه خود را وارد بستر ایمنی کنند.
به عنوان مثال بدهی‌های ایالات متحده که تحت عنوان خزانه‌داری این کشور است، توسط بسیاری از سرمایه‌گذاران بدون بررسی شرایط خریداری می‌شوند. البته که این موضوع برای خرید اوراق خزانه آمریکا، نیز موثر است. در واقع برای اینکه بتوانید این دارای را خریداری کنید، نیاز به دلار آمریکا دارید. بنابراین در این مرحله، افزایش تقاضا برای دلار آمریکا، سبب تقویت این ارز می‌شود. بنابراین طبق سناریو نخست، ریسک‌گریزی ، سبب تقویت دلار این کشور می‌شود.
سناریو دوم؛ اقتصاد ضعیف، تنها منجر به رسیدن دلار به حداقل ارزش خود می‌شود.
اگر لبخند را تصور کنید، دارای سه بخش است. دو بخش از این عنصر در قسمت بالا قرار دارند و یک بخش در قسمت پایین قرار دارد. در قسمت پایین، شاهد ضعف اقتصاد می‌باشیم که دلار را به حداقل ارزش خود می‌رساند. در این شرایط، با کاهش نرخ بهره نیز این امکان وجود دارد که دلار آمریکا تضعیف شود. البته این موضوع در حالی که سایر کشورها نیز از این حرکت استفاده کنند، دارای افت کمتری خواهد شد و تاثیر کمتری روی دلار آمریکا خواهد داشت.
دیگر موضوعی که در این زمینه نقش دارد، این است که به تنهایی نباید به اقتصاد کشور آمریکا نگاه کرد. در واقع ممکن است، اقتصاد کشور آمریکا در شرایط نامناسب قرار نداشته باشد اما رشد اقتصادی آن نسبت به سایر کشورها، از رقم کمتری برخوردار باشد. بنابراین در چنین حالتی، اغلب سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند، منابع سرمایه خود را درون کشوری قرار دهند که از اقتصاد قوی‌تر و رشد اقتصادی مناسب‌تری برخوردار است. در واقع باید در این حالت، دید نسبی داشته باشیم و مقایسه انجام دهیم. چنین شرایطی باعث می‌شود ارزش دلار کاسته شود و به حداقل مقدار خود برسد که بخش دوم از لبخند را تشکیل می‌دهد.
سناریو سوم؛ رشد اقتصادی باعث تقویت دلار آمریکا می‌شود.
سومین بخش از لبخند دلار که مانند بخش نخست، نیمه‌ی بالایی لبخند را تشکیل می‌دهد، تقویت دلار آمریکا به دلیل رشد اقتصادی است. در واقع هنگامی که اقتصاد در کشور آمریکا رو به رشد است، دلار آمریکا به شدت تقویت می‌شود و بیشتر سرمایه‌گذاران، از این ارز برای مبادلات خود استفاده می‌کنند. همچنین با افزایش خوش‌بینی‌ها و مشخص شدن نشانه‌هایی از رشد اقتصادی، افراد بیشتری نسبت به دلار جبهه‌گیری می‌کنند که این موضوع نیز در تقویت این ارز، بی‌تاثیر نمی‌باشد. رشد تولید ناخالص داخلی و افزایش نرخ بهره، می‌تواند یک پالس مثبت به تقویت دلار باشد و با گذشت زمان، این موضوع بیشتر از قبل تقویت می‌شود و باعث ارتقای جایگاه دلار، می‌شود.
به عنوان مثال، دوره همه‌گیری کووید 19 را در نظر بگیرید. در این دوره، تمام اقتصادهای موجود در دنیا دچار افول شدند و اغلب سرمایه‌گذاران، شرایط سختی را سپری کردند. بسیاری از سرمایه‌گذاران در چنین حاتی نیز تمایل به استفاده و سرمایه‌گذاری در دلار آمریکا را دارند و این موضوع خود گواه ارزش و جایگاه این ارز در سطح بین‌المللی است. در چنین حالتی اگر رشد اقتصادی در آمریکا شکل بگیرد و اقتصاد این کشور نسبت به سایر کشورها، حرکت مناسب‌تری را داشته باشد، آنگاه تقویت ارز این کشور تشدید پیدا کرده و می‌تواند به حداکثر ارزش خود نیز برسد.
آیا نظریه لبخند دلار درست و اصولی می‌باشد؟
نظریه لبخند دلار، یک نظریه اساسی و در عین حال مهم می‌باشد. بنابراین بسیار مهم است که بررسی کنیم که آیا این نظریه درست و اصولی می‌باشد یا خیر. برای پاسخ به این سوال، تنها باید عنصر زمان را در تصمیم‌گیری‌ها و بررسی‌های خود دخیل کنیم. زیرا با گذشت زمان، می‌توان اثر و کارکرد این نظریه را متوجه شد. البته باید این موضوع مهم را نیز در نظر بگیرید که هر اقتصاد، دارای یک چرخه است. به عبارتی ممکن است روزی یک اقتصاد تقویت شود و به اوج خود برسد. در روزی دیگر این اقتصاد مورد استفاده قرار نگیرد و دچار افول شود. بنابراین مهم است که بررسی کنیم اقتصاد آمریکا در هر بخش از این چرخه، چگونه سپری می‌شود و روند آن دچار چه پروسه ای خواهد شد.
شاخص دلار امریکا
احتمالا تاکنون نام شاخص دلار آمریکا ( USDX ) را شنیده‌اید. این شاخص ارزی، از میانگین وزنی سبد چندین ارزش تشکیل شده است. در این سبد، ارزهای یورو، ین، پوند، دلار کانادا، کرون و فرانک قرار دارد. البته باید بدانید این شاخص، از 22 کشور نماینده تشکیل شده است. 17 عضو اتحادیه اروپا از یورو استفاده می‌کنند و 5 کشور دیگر نیز واحدهای پولی ذکر شده را دارند. البته این موضوع را نیز باید عنوان کنیم که شاید 22 کشور از این سبد و ارز پیروی کنند اما باید بدانید تمام ارزها از دلار آمریکا نشات می‌گیرند و به صورت مستقیم یا غیرمستقیم، دلار آمریکا روی آن‌ها تاثیرات خود را به جای می‌گذارد. بنابراین می‌توان عنوان کرد که شاخص دلار آمریکا، می‌تواند ملاک خوبی برای بررسی قدرت دلار آمریکا باشد.
در این شاخص، درصد به کار رفته شده از ارزهای مختلف متفاوت است. در واقع میزان اندازه‌گیری آن‌ها یکسان نیست. بنابراین براساس میانگین وزنی هندسی، شاخص دلار آمریکا ایجاد شده است. در این شاخص، یورو به میزان 57.6 درصد، ین به میزان 13.6 درصد، پوند به میزان 13.6 درصد، دلار کانادا به میزان 9.1 درصد، کرون به میزان 9.1 درصد و فرانک نیز به میزان 3.6 درصد استفاده شده اند. جالب است بدانید یورو که دارای 57.6 درصد از شاخص دلار آمریکا است، دارای همبستگی منفی با این شاخص دارد. در واقع هر زمان که این شاخص دارای روند صعودی باشد، احتمالا باید شاهد روند نزولی در یورو باشیم و بالعکس.
جفت ارزها نیز حاکی از قدرت بلامنازع دلار دارند
با یک بررسی سطحی، می‌توان این موضوع را متوجه شد که در بسیاری از جفت ارزها که مبنای معاملات سرمایه‌گذاران می‌باشد، در یکی از طرفین معامله، دلار آمریکا وجود دارد. یورو به دلار، پوند به دلار، دلار به فرانک، دلار به ین، دلار به دلار کانادا و… از جمله این جفت ارزها هستند. چنین موضوعی نیز سبب تقویت شاخص دلار آمریکا می‌شود. در واقع قدرت نسبی دلار آمریکا در این زمینه نیز مشهود است. در همین زمینه، اغلب معامله‌گران هنگامی که شاخص دلار آمریکا را بی‌ثبات مشاهده می‌کنند، اقدام به انجام معامله می‌کنند. یکی از اصلی‌ترین شیوه‌های این موضوع نیز بررسی همبستگی‌های موجود در بین این ارزها می‌باشد. اصلی‌ترین جفت ارز قابل بررسی در این حالت، یورو به دلار است. زیرا حدود 57 درصد از شاخص دلار آمریکا را تشکیل می‌دهد و این موضوع می‌تواند زمینه‌ای مناسب برای معاملات باشد.
در این حالت، 2 بند وجود دارد که این قانون را عنوان می‌کند. نخست این است که اگر دلار ( USD ) به عنوان ارز پایه باشد ( ارز پایه دلاری، به حالتی گفته می‌شود که در آن نخستین ارز، دلار باشد مانند USD/*** ) آنگاه شاخص دلار آمریکا ( USDX ) و جفت ارز باید در یک سمت قرار بگیرند. دومین حالت، این است که اگر ارز دلار به عنوان ارز مظنه باشد ( اگر دلار ارز مظنه باشد، بدین معنا است که دلار آمریکا باید دومین ارز باشد مانند ***/USD ) شاخص دلار آمریکا ( USDX ) و جفت ارز باید در جهت مخالف هم حرکت کنند.
بررسی این نظریه از نقطه نظرات دیگر
این موضوع که دلار می‌تواند هر جامعه و اقتصادی را تحت تاثیر قرار بدهد، بدون شک پذیرفته است. اگر به نظریه لبخند دلار توجه کرده باشید، حتما متوجه شده‌اید که در این نظریه، فرضیه و تز صعودی می‌باشد. این موضوع بدین معناست که چه در صورت حضور اقتصاد ضعیف در ایالات متحده و چه رونق اقتصادی، تمایل دلار به تقویت حس می‌شود. در واقع افزایش ارزش دلار بسیار پررنگ‌تر از حالتی است که این ارز دارای ثبات باشد یا کاهش ارزش را تجربه کند. بنابراین می‌توان این انتظار را داشت که استفاده از دلار، یک بازی دو سر سود است؛ زیرا هم در شرایط نامناسب اقتصادی و هم در شرایط مناسب اقتصادی، می‌تواند به مثابه یک لبخند، خود را تقویت کند.
در بخش پایین لبخند دلار، می‌توانیم این بحث را مطرح کنیم که ممکن است شرایط و موقعیت‌های مناسب اقتصادی در بازارهایی خارج از بازار دلار تشکیل شده است و به همین علت، سرمایه‌گذاران ترغیب به استفاده از این موقعیت‌ها در بازارهای خارج از دلار آمریکا شده‌اند. شرایط دیگری که باید در این بررسی گنجانده شود، این است که اقتصاد آمریکا نسبت به سایر کشورها، زودتر از معضلات اقتصادی و سایر موارد که روی حرکت مثبت اقتصاد، تاثیر نامناسب دارند، رهایی می‌یابد. در واقع جریان سرمایه عظیمی که سمت دلار آمریکا وجود دارد، گواه این حالت است. البته در صورتی که حالت عکس این شرایط رخ دهد نیز باید منتظر کاهش ارزش دلار نسبت به سایر ارزهای موجود در دنیا باشیم.
جمع بندی نهایی
همانطور که مشاهده کردید، در این مطلب به بررسی نظریه لبخند دلار پرداختیم. این نظریه دارای شکل و شمایل لبخند می‌باشد و از سه بخش تشکیل شده است. نخستین بخش که نیمه بالایی را تشکیل می‌دهد، مربوط به ریسک‌گریزی دلار آمریکاست. این ریسک‌گریزی، زمینه ساز دریافت سرمایه از سراسر دنیا را فراهم می‌کند. بنابراین نخستین بخش تشکیل‌دهنده این نظریه را ریسک‌گریزی موجود در دلار آمریکا شکل می‌دهد. در بخش دوم، شاهد بخش پایین این نظریه هستیم. در این بخش، اقتصاد ضعیف منجر به حضور دلار در کمترین ارزش خود است. سرانجام در بخش سوم، با افزایش و رونق اقتصادی، شاهد تقویت دلار هستیم که هم تراز با بخش نخست و در بالای این لبخند قرار دارد.
به عبارتی دیگر نظریه لبخند دلار این موضوع را مطرح می‌کند که حرکت صعودی و نزولی اقتصاد، می‌تواند به تقویت دلار آمریکا منجر شود. همچنین با دیجیتالی شدن و ورود دلار به معاملات دیجیتالی، این ارز بیشتر از گذشته تقویت شد. در اکو سیستم دیجیتالی، رونق زیادی در این دلار مشاهده می‌شود و مبنای بسیاری از معاملات، این ارز استنظریه . البته مورد دیگری که در این حالت باید عنوان شود، این است که تئوری لبخند توسط حمایت فدرال رزرو، به شکوفایی هرچه بیشتر نیز می‌رسد. به طور کلی با در نظر گرفتن این نظریه، می‌توان این انتظار را داشت که در آینده، دلار بیشتر از اکنون تقویت شود.